Van neus in het zand tot bloot op het strand

Van neus in het zand tot bloot op het strand

Dit keer niet een foto van eigen hand, maar een van een oud cliënt. In gedachten noem ik haar vaak het paardenmeisje. Ze is allang geen meisje meer, maar op jonge leeftijd heeft ze leren paardrijden op een onwillige pony. Regelmatig gooide het beest haar in het zand. Tussen vallen en opstaan door leerden ze samen rijden. We ontmoeten elkaar een paar jaar geleden. Ze nam contact op voor een opstelling. Een opstelling die veel familieproblematiek liet zien. Naderhand had ze veel vragen. Toen ik zei dat ik haar wel wilde coachen reageerde ze kritisch, wat ook haar is bijgebleven, zo schrijft ze naderhand in een brief:

“Ik heb uren tegen je gesproken en je veel gevraagd. Ik vind het nog bijzonder hoe je zoveel narigheid, verdriet, niet snappen waarom en wanhoop van mij aan kon horen. Op dat moment was je een vreemde voor mij, wat ervoor zorgde dat ik je zoveel kon vertellen. Voelde ik dat ik je kon vertrouwen? Vast! Het is soms prettiger om tegen iemand te spreken die geen familie, kennis of vriend(in) is. Voorwaarde daarbij is wel dat het veilig is. Ik weet nog goed hoe ik reageerde toen je zei dat je mij wel wou coachen. Iedereen mag zich coach noemen, zei ik. Ik heb zelfs tegen je gezegd dat ik mij ook coach mocht noemen. Ik was best heel fel naar je. Wat er toen gebeurde vond en vind ik nog steeds bijzonder. Je schrok niet, je verdedigde je niet, je ging er niet eens tegen in. Ik realiseerde me dat als je zo een aanval kan incasseren dat dat iets over jou zei wat voor mij nieuw was, en wat mij beviel. Jij weet dat ik mij heel vervelend kan voelen wanneer mensen fel afkeurend reageren. Het was zo fijn om de ruimte te krijgen.”  

Het citaat beschrijft hoe ik als ‘coach’ (onbewust) werd getest en goed werd bevonden. Ze had al ruime ervaring met hulpverleners en een aantal minder goede ervaringen gehad. En hoezeer ze daar ook naar verlangde, ik kon haar geen beloften doen over het succes van ons traject, wat zou lopen naast de medische behandeling. Ze was moe van haar somberheid, zo moe van het telkens maar weer proberen de draad op te pakken om wederom met haar neus in het zand te eindigen. Toen ik haar vertrouwen kreeg stroomde de spreekwoordelijke emmer over. Na het praten kwamen het verdriet en de tranen. Daarbij werkten we als paarden. We plozen alles uit, zoals je een puzzel legt. Langzaam begonnen de stukjes aan elkaar te passen en kregen ze hun betekenis. Ook als ze in een diep dal zat wou ik haar zien en kwam ze opdagen. Ik denk dat er nooit weer een cliënt zal zijn die me zoveel vragen zal stellen. Veelal leiden de bijeenkomsten tot lange mailwisselingen waarin ik tot op detail werd uitgevraagd.

“Je reageerde altijd met een antwoord, die ik vooral in het begin niet verwachtte en die mij anders tegen zaken liet aankijken. Je zei nooit nee, je hebt bijna al mijn vragen beantwoord. Ik heb me altijd veilig bij je gevoeld en dat ging vanzelf. Je weet heel goed welke kant je op gaat. Je laat je niet afleiden doordat ik, om iets te ontwijken, een andere kant op vloog. We hebben samengewerkt als een team. En ja, dat was regelmatig zwaar, maar gelukkig hebben we ook leuke dingen gedaan.”

Zeker, we hebben gespeeld dat de stukken er vanaf vlogen. Ik daagde haar uit om de dalen te doorleven en zij daagde mij uit de toppen samen te beleven. Zoals die keer dat we de gebaande paden hadden verlaten en over een boomstammetje naar de andere kant van een sloot moesten. Terwijl ik in gedachten de ethische commissie probeerde uit te leggen hoe ik een cliënt zo kon laten vallen, was zij al over de boomstam gebalanceerd en daagde me vanaf de andere kant uit om hetzelfde te doen. En uiteindelijk moest ik natuurlijk op haar paard. Tjee, wat is zo’n beest groot en hoog. Leuk hoor, als een cliënt jou met je angsten confronteert in plaats van andersom. Of die keer dat ze me uitdaagde om te zwemmen in een ijskoud meer. Tussen alle tranen en het harde werken door hebben we echt lol gehad.

Het plaatje werd steeds helderder. Langzaam ontworstelde zich een blijmoedig stralende krachtige vrouw uit de verstrikkingen. De aanvallen van somberheid werden minder frequent. De teleurstelling niet minder wanneer ze voorbij kwamen, maar de veerkracht groeide zienderogen. Tot het genieten weer de overhand kreeg en de somberheid was overleefd, of beter gezegd, doorleefd. Inmiddels geniet ze het leven weer met volle teugen, samen met haar paard, die door dik en dun haar steun en toeverlaat is gebleven. Vorige week kreeg ik deze zonnige groet van ruiter en paard, samen op pad zonder zadel. Ze kunnen het zonder, want wat eens de beproevingen van een paardenmeisje waren, is nu de zekerheid van de ervaren amazone.

#maakdepressiebespreekbaar